Διατροφική αξία οσπρίων

Τα όσπρια αποτελούν μια ολόκληρη κατηγορία φυσικών τροφών στην οποία περιλαμβάνονται τα φασόλια, οι φακές, η φάβα, τα ρεβίθια, ο αρακάς, ταλούπινα, το λαθούρι, τα κουκιά κ.α. Πρόκειται για τα αποξηραμένα ώριμα σπέρματα συγκεκριμένων φυτών, τα οποία ονομάζονται ψυχανθή.

     Αποτελούν βασικό στοιχείο της ανθρώπινης διατροφής εδώ και χιλιετηρίδες, ενώ η υψηλή διατροφική τους αξία βοήθησε αποτελεσματικά την επιβίωση και την ανάπτυξη του ανθρωπίνου είδους, ειδικά σε περιόδους που οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες απειλούσαν με υποσιτισμό μεγάλα τμήματα του παγκόσμιου πληθυσμού. 

     Τα όσπρια αποτελούν πλούσια πηγή φυτικών πρωτεϊνών, σύνθετων υδατανθράκων βραδείας απορρόφησης, φυτικών ινών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Θεωρούνται τροφές πλούσιες σε φυτικές πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και περισσότερες από άλλα τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι πρωτεΐνες των οσπρίων σε συνδυασμό με άλλες πρωτεΐνες ζωικής ή φυτικής προέλευσης, καλύπτουν ικανοποιητικά τις ανάγκες του ανθρώπου σε απαραίτητα αμινοξέα. Είναι καλό να καταναλώνονται 2-3 φορές την εβδομάδα γιατί θεωρούνται μια από τις πιο υγιεινές και ωφέλιμες τροφές φροντίζοντας όμως να συνδυάζονται και σωστά με τα υπόλοιπα τρόφιμα για να μπορούν να καλύψουν όλες τις ημερήσιες ανάγκες μας σε θρεπτικά συστατικά. Πρέπει να αναφέρουμε όμως ότι τα όσπρια είναι καλό να αποφεύγονται σε περιπτώσεις χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και γενικά νεφρικής δυσλειτουργίας, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς τους σε πρωτεΐνη και φώσφορο. Επίσης τα όσπρια είναι τρόφιμα με αρκετά υψηλό περιεχόμενο σε ουρικό οξύ (100 mg ουρικού περίπου ανά 100 γρ. οσπρίου), με αποτέλεσμα να απαγορεύεται η κατανάλωσή τους σε περιπτώσεις οξείας ουρικής αρθρίτιδας, ενώ επιτρέπεται η περιορισμένη κατανάλωσή τους σε περιπτώσεις χρόνιας ουρικής αρθρίτιδας. Συνεπώς, τα όσπρια πρέπει να περιορίζονται σημαντικά σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία.